Alerjik Rinit: Ne İyi Gelir?
Alerjik rinit (saman nezlesi) yaşam kalitesini önemli derecede bozar, okul ve işgünü kaybına neden olur. Anne ya da babada alerjik durum mevcutsa, çocuklarda da görülme sıklığı fazladır. Alerjik rinit, genellikle küçük yaşlarda başlar. Belirli bir alerjen ile karşılaşıldığı zaman, şikayetler ortaya çıkar. Alerjik rinit belirtileri, yıl boyu sürebilir veya çoğunlukla bahar aylarında olmak üzere bazı mevsimlerde daha belirgin olarak ortaya çıkabilir.
Rinit Nedir?
Rinit yani nezle sık görülen, insan sağlığını ve yaşam kalitesini etkileyen bir rahatsızlıktır.
Alerjik Rinit Belirtileri
-
Burun akıntısı ve burun tıkanıklığı
-
Burunda kaşıntı
-
Hapşırma
-
Göz yaşarması
-
Geniz akıntısı
-
Boğazda gıcık
-
Kronik öksürük
-
Orta kulakta basınç problemleri
Alerjik riniti olan kişilerde sinüzit, burunda et büyümesi (konka hipertrofisi, polip), astım ve cilt reaksiyonlarına, normal kişilere göre daha fazla rastlanır.
Alerjik Rinit Tedavisi
Alerjik rinit daha çok ilaçla tedavi edilir. En sık antihistaminik ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar alerji belirtilerini oluşturan histamin maddesini azaltarak etki eder. İlaçlar, alerjene maruz kalınmadan önce kullanılırlarsa, özellikle akıntı, kaşıntı ve hapşırmaya karşı etkilidir. Yan etkileri ise; uyku hali, ağız kuruluğu, çarpıntı, idrar yapmada zorluktur. Ancak son yıllarda kullanıma giren yeni ilaçlarda bu yan etkiler yok denecek kadar azdır. Alerjik rinit tedavisi için kullanılan diğer bir ilaç grubu ise, kortizondur (kortikosteroidler). Kortizon ilaçlarının etkileri güçlüdür ancak yan etkilerine de dikkat etmek gerekir. Bu nedenle kortizon ilaçları ağızdan veya kalçadan uygulanmaz, daha çok burun spreyi şeklinde kullanılır. Çünkü kortizon ilaçlarının burun spreyi şeklinde kullanılmasıyla olumlu etkileri artar, yan etkileri azalır. Alerjik hastalarda dekonjestan burun spreyleri veya dekonjestan haplar da kullanılır. Bu haplar, burun tıkanıklığı ve akıntıyı azaltır ancak bağımlılık yapabilirler ve yineleyen burun akıntısı/tıkanıklığa neden olabilirler.
Alerjik Rinit Tipleri
-
Mevsimsel alerjik rinit: Ağaç, çayır ve yabani ot polenlerine karşı alerji gelişmesi sonucunda ortaya çıkar. Hastalığın yıl içindeki süresi iklimle yakından ilişkilidir. Polen mevsimi dışında hastalar genelde rahat nefes alabilir. İlkbaharın erken dönemlerinde ağaç polenleri, ilkbaharın ilerleyen aylarında ve yaz başında çayır polenleri, yaz ortasından sonbahara kadar da yabani ot polenleri bu şikayetlere neden olabilir.
-
Yıl boyunca devam eden alerjik rinit: Bu sorunu yaşayan hastaların alerjenlere teması yıl boyu devam eder ve dolayısıyla da şikayetler genellikle tüm yıla yayılır. Ev tozu akarları, hamamböcekleri, evcil hayvanlar ve hamamböcekleri alerjiye neden olan etkenler arasında yer alır.
-
Mesleki alerjik rinit: Çalışma ortamında ya da okuldaki alerjenlere ya da tahriş edici maddelere bağlı olarak oluşur. Hapşırma, burun akıntısı ve burun tıkanıklığı gibi alerjik rinit bulguları, çalışma ortamına girdikten sonra ortaya çıkar. Hastalar hafta sonlarında ve tatillerde herhangi bir rahatsızlık hissetmez.