Solunum yetmezliği, akciğerlerin vücudun ihtiyacı olan oksijeni almada veya vücudun ürettiği karbondioksiti dışarı vermekte yetersiz kalmasıdır. Biriken karbondioksitin etkisiyle kan ve diğer vücut sıvıları fazla asitli bir hale gelir, bu nedenle solunum yetmezliği solunumsal asidoz (asitlenme) olarak adlandırılabilir.
Nedenleri
-
KOAH, astım, zaatüre, bronşiektazi, pnömotoraks gibi akciğer hastalıkları
-
Akciğer ödemi (pulmoner ödem)
-
Obezite
Belirtiler
Solunum yetmezliği belirtileri, kan dolaşımında yetersiz oksijen veya aşırı karbondioksit bulunmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Aşağıdaki gibi bulgular ortaya çıkabilir:
-
Nefes darlığı
-
Siyanoz (özellikle ağız, göz ve tırnak çevresinde ciltten mavimsi bir renk)
-
Hızlı kalp atışı
-
Öksürük veya hırıltı
-
Şiddetli baş ağrısı
-
Soluk hızında artış
-
Kafa karışıklığı veya oryantasyon bozukluğu
-
Kas seğirmeleri
-
Yüksek tansiyon
-
Baş ağrısı
-
Uykuluk ve uyşukluk
-
Aritmi (düzensiz kalp atışı)
-
Nöbet
-
Bayılma
-
Panik atak
Tanı Yöntemleri
Fizik muayene ile solunum yetmezliği şüphesinin oluşmasının ardından tanıyı kesinleştirmek ve solunum yetmezliğine neden olan durumu tespit etmek için aşağıdaki gibi kimi tetkikler yapılabilir:
Arteryal kan gazı
Kan tetkiki
Akciğer röntgeni
Bilgisayarlı tomografi
Solunum fonksiyon testleri
Tedavi Yöntemleri
Solunum yetmezliği tedavisi genellikle altta yatan nedenin ortadan kaldırılmasıyla mümkündür. Öncelikle, sigara kullanan kişilerin bu alışkanlıklarını terketmesi gerekir.
Diğer tedaviler şunlardır:
Hava yolu tıkanıklığını en aza indirecek ilaçlar
Bronkodilatör adı verilen ve genelde fısfıs-sprey şeklinde olan ilaçlar solunumu kolaylaştırmak için havayollarının açılmasına yardımcı olabilir.
Oksijen tedavisi
Oksijen seviyeleri çok düşük olan kişiler için evde kullanabilecekleri, portatif oksijen tedavisi gerekli olabilir.
Non-invazif (invazif olmayan) ventilasyon
Yüze yerleştirilen bir maske vasıtasıyla hastaya hava verilerek solunum hareketlerinin yaptırılmasıdır.
Mekanik ventilasyon
Bu, hastaların bir entübasyon tüpü (ağız yoluyla akciğerin hava borularına yerleştirilen bir tüp) veya trakeostomi tüpü (gırtlak bölgesinde cerrahi bir deliğe yerleştirilen tüp) hastanın solunumunun sağlanmasıdır.