Menisküs yırtığı en yaygın diz yaralanmalarından biridir, ancak doktorunuzun kaç yaşında olduğunuza bağlı olarak yaralanmanızı farklı şekilde tedavi edebileceğini öğrenince şaşırabilirsiniz.
Menisküs yırtığı, bacağınızı oluşturan iki kemik arasında bulunan dokularda oluşan bir yırtıktır. Ortopedi cerrahı Mustafa Fahri YURTGÜN "Tedavi, yaşınızdan menisküsün genel durumuna kadar çeşitli faktörlere bağlıdır" diyor.
Menisküs yırtığı nasıl oluşur?
Ayakkabınızın iç tabanı gibi, menisküsler de üst ve alt bacak kemiklerinin diz bölgesinde birleştiği yerde bir yastık görevi görerek şoku emmeye yardımcı olur. Her dizde bu hilal şeklindeki kıkırdak parçalarından ikişer tane bulunur.
Menisküs yırtıkları genellikle ani bir bükülme hareketinden kaynaklanır. Durum aynı zamanda osteoartrit gibi dejeneratif hastalıklardan da kaynaklanabilir . Yaralanmalar bazen sporla alakalıdır, ancak sadece günlük aktivitelerinize devam ettiğinizde de meydana gelebilirler.
“Bu, özellikle yaşlandıkça doğrudur. Menisküs 30 yaş civarında zayıflamaya başlar, bu da yaşlandıkça yırtılma riskinin arttığı anlamına gelir” diyor Dr. YURTGÜN.
Menisküs yırtığınız olduğunu nasıl anlarsınız?
Kısa cevap, bilmiyor olabileceğinizdir. Dr. YURTGÜN, "Menisküs yırtığıyla yaşayabilirsiniz" diyor. "Ve kendi kendine iyileşebilir veya size sorun çıkarmayabilir."
Ancak, bir sorun olduğunda oldukça hızlı bir şekilde anlayacaksınız. Bu olduğunda bir sesduyabilirsiniz ve diziniz şiddetli ağrıyabilir. Ayrıca şişebilir ve sert hissedilebilir ve dizinizi hareket ettirmekte veya tamamen düzeltmekte sorun yaşayabilirsiniz.
Bir menisküs yırtığını kendi başınıza teşhis edemezsiniz, ancak nerede ve ne zaman ağrıdığı gibi bir avuç sorunun yanıtları, doktorunuzun diz ağrınızın nedenini ortaya çıkarmasına yardımcı olabilir .
Menisküs yırtığı nasıl tedavi edilir?
Menisküsünüzü yırttığınızı düşünüyorsanız, Dr. YURTGÜN ilk savunma hattı olarak aşağıda açıklanan adımları denemenizi önerir:
-
Dinlenmek, istirahat etmek
-
Buz tatbiki
-
Sıkıştırma (sarın veya dizlik takın).
-
Yükseğe kaldırma (ayak altına yükseklik koyup kalp seviyesinin üzerine kaldırarak dinlenme)
Bu adımlar yardımcı olmazsa, doktorunuz iki seçenekten birini önerebilir: fizik tedavi veya bir ameliyat türü olan diz artroskopisi. Dr. YURTGÜN "Geçmişte, tipik olarak önce ameliyat ve ardından fizik tedaviydi, ancak bu son yıllarda değişti" diyor.
"40 yaşın üzerindekiler için veya artritiniz varsa, fizik tedavi tek başına ameliyat kadar etkili olabilir" diyor.
Fizik tedaviye başlamanın faydalarından biri, eğer etkili değilse diz artroskopisi yaptırabilmenizdir. Bir diğeri ise fizik tedavinin ameliyatla aynı riskleri taşımamasıdır.
Artroskopi, diz ve diğer eklem problemlerini teşhis ve tedavi etmek için kullanılan yaygın, güvenli bir cerrahi prosedürdür. Ancak enfeksiyon riski veya anestezi ile ilgili sorunlar her ameliyatta mümkündür.
Son olarak, örneğin menisküste çok fazla aşınma varsa, ameliyat sorunu çözmeyebilir. Tüm menisküs yırtıkları cerrahi olarak onarılamaz.
Menisküs yırtığı nasıl önlenir?
Yaşlanma sürecini veya menisküsünüzde neden olduğu normal aşınmayı durduramazsınız, ancak eklemlerinizi sağlıklı tutmak için diyetinizde ve egzersizinizde değişiklikler yapabilirsiniz . Ancak, tüm egzersizlerin faydalı olmadığını unutmayın.
Yaşlandıkça Dr. Yurtgün’ünen önemli tavsiyesi, diz üzerine çömelme ve benzeri aktiviteler yapmaktan kaçınmaktır. "Dizlerinize çok fazla baskı uygulanır” diyor ve potansiyel sağlık yararı, yaralanma potansiyeli ile dengeleniyor.
Bu, egzersiz yapmaya devam etmemeniz veya daha sağlıklı bir yaşam tarzına başlamamanız gerektiği anlamına gelmez. Diğer genel yaralanma önleme ipuçlarının yanı sıra, Dr. Yurtgün "en iyi tavsiye, egzersizi ağırdan almak ve egzersiz yaparken vücudunuzu dinlemektir" diyor.
Bütün bunların yanında eğer şikayetleriniz azalmıyorsa mutlaka doktorunuzu ziyaret etmelisiniz.