Ülseratif kolit, kalın bağırsakla sınırlı kalıp, arada sağlam bağırsak iç yüzeyi bırakmaksızın yaygın şekilde bir tutulum gösterirken, crohn hastalığı ağızdan anüse kadar tüm sindirim sistemi iç yüzeyini tutabiliyor. Her iki hastalık da ani alevlenme ve iyileşme dönemleriyle seyrediyor.
Bu hastalıklar birçok sindirim sistemi dışı yakınmalara da sebep oldukları için sistemik yani tüm vücudu ilgilendiren hastalıklar olarak kabul ediliyor.
Ülseratif Kolit Nedir?
Ülseratif kolit, en basit şekilde, “kalın bağırsağın iç yüzünü döşeyen tabakanın ödemli, ülserli ve iltihaplı hastalığı” olarak tanımlanıyor. Lezyon, yani yaralar, tipik olarak yüzde 95 olguda bağırsağın son bölümü olan rektumdan başlıyor ve kalın bağırsağın başlangıcına doğru yayılıyor.
Tutulum devamlılık gösterdiğinden, hastalığın başladığı ve bittiği yer arasında sağlam bölge bulunmuyor. Hastalar arasında, yüzde 80 olguda sadece rektum veya “rektosigmoid bölge” yani kalın bağırsağın sol kısmında tutulum görülüyor.
Ülseratif kolit, bağırsağın tutulum yerine göre farklı isimler de alıyor. Sadece rektumun tutulması “ülseratif proktit”, sadece rektum ve sigmoid kolon tutulmasıysa “distal tutulumlu ülseratif kolit” olarak adlandırılıyor.
Hastalık, dalak köşesine kadar olan bölge tutulursa ”sol kolon tutulumlu”, çekuma (kalın bağırsağın sol yarısı) kadar olan tüm kalın bağırsak tutulursa “pankolit veya yaygın tutulumlu ülseratif kolit” şeklinde tanımlanıyor.
Crohn Hastalığı Nedir?
Crohn hastalığı, sindirim sisteminin çeşitli bölümlerinde iltihaplanmaya neden olan kronik bir rahatsızlıktır. Genellikle yemek borusu, mide, ince ve kalın bağırsaklarda görülen bu hastalık, tutulan bölgelerde kalınlaşma ve ülser oluşumuna yol açar. İltihabi bağırsak hastalığı kategorisinde yer alan Crohn hastalığı, adını 1932 yılında hastalığı ilk kez tanımlayan Dr. Burril Crohn'dan almıştır. Bu hastalık, belirtileri ve komplikasyonları ile yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir, bu nedenle erken teşhis ve uygun tedavi önemlidir.
Crohn hastalığı, genellikle ince bağırsağın son kısmı veya kalın bağırsakta görülse de, sindirim sisteminin ağızdan anüse kadar olan tüm bölümlerini etkileyebilir. Hastalık, sindirim sisteminde genellikle parçalı bir şekilde ilerler ve bu nedenle vücudun farklı bölgelerinde aynı anda etkili olabilir. Crohn hastalığının belirgin özelliklerinden biri, anüs bölgesinde "fissür" adı verilen çatlakların ve "fistül" olarak adlandırılan, iltihap akan deliklerin sıklıkla ortaya çıkmasıdır. Hastalık, belirli dönemlerde alevlenmeler ve iyileşmelerle seyreder. Alevlenme dönemlerinde, genellikle daha önce etkilenmemiş bağırsak bölgelerinin tutulumu gözlenir ve bazen bu süreçte tutuluma yakın bölgelerdeki lenf bezleri de hastalıktan etkilenebilir. Crohn hastalığının etkilediği bölgeler, birkaç santimetreden başlayarak bir metreden uzun bir mesafeye kadar değişebilir. Tutuluma bağlı gelişen kalınlaşmalar, hastalığın olduğu bölgede bağırsak kanalının darlaşmasına yol açabiliyor.
İltihabi Bağırsak Hastalıklarının Belirtileri
İltihabi bağırsak hastalıklarının belirtileri, genellikle karın ağrısı, ishal, yorgunluk, kilo kaybı ve dışkıda kan bulunması gibi semptomları içerir. Bu belirtiler, hastalığın türüne ve şiddetine göre değişiklik gösterebilir.
Ülseratif Kolit Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Kramp şeklinde karın ağrıları
İshal ve ishalle birlikte kanama
Dışkıyla birlikte sümüksü akıntı
Sık dışkılama ihtiyacı
Kansızlık
İleri yaştaki bazı hastalarda kabızlık
İştahsızlık
Crohn Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Crohn hastalığı tutulan bölgeye göre hastalarda çok değişik bulgulara yol açabiliyor. En sık gözlenen belirtiler, karın ağrısı ve ishaldir.
Crohn hastalığı’nın aktif döneminde, hastalar yorgunluk, halsizlik hissederken ateşleri yükselebiliyor, istemsiz kilo kaybediyorlar. İştahsızlık, kilo kaybı, çocuklarda gelişme geriliği ve açıklanamayan ateş diğer görülebilecek belirtilerdir.
Anal bölge tutulumunda anüs çevresinde çatlak, iltihaplı akıntı yapan fistüller, apseler hastalığın diğer bulgularından. Bazen bu şikâyetler karın ağrısı ve ishal olmadan da görülebiliyor.
Karın ağrısı, karında şişlik
İshal ya da kabızlık
Dışkıyla kan gelmesi
Yorgunluk, halsizlik
İştahsızlık
Kilo kaybı
Ateş
Anüste çatlak, apseler ve akıntılar