Son yıllarda görülme sıklığı giderek artan, genç veya yaşlı tanımayan, yaşam kalitesini düşüren, organların işlevini bozan sağlık sorunlarından birisi de diyabet… Ancak beslenme düzenine dikkat edildiğinde diyabet ile savaşmak daha da kolaylaşabiliyor.
Sağlıklı bir kişide yenilen besinlerin bir kısmı sindirildikten sonra şeker; yani glikoz olarak kana geçiyor ve çeşitli dokular tarafından enerji kaynağı olarak kullanılıyor. Diyabetli kişilerde ise kandaki glikozun (kan şekerinin) düzeyini dengeleyen insülin hormonunun eksikliği veya etkili bir şekilde çalışmaması, kandaki şeker kullanılamıyor, böylelikle kan şekeri yükseliyor. Kan şekeri kontrolü sağlanarak, diyabet ve komplikasyonların önlenebildiği diyabet tedavisinde 3 altın kuralı; düzenli ilaç kullanımı, yeterli ve dengeli beslenme ile düzenli egzersiz oluşturuyor.
Diyabetli kişilerde uygulanacak diyette yaş, cinsiyet, kullanılan ilaç ve kronik hastalıklar gibi kişiye ait özellikler farklılık yaratabildiğinden dolayı kişiye özel beslenme programı oluşturulması önem taşıyor. Bununla birlikte, diyabetli kişilerin beslenmede aşağıdaki maddelere özellikle dikkat etmesi gerekiyor.
1- Ara öğünleri aksatmayın
Ana öğünler kadar ara öğünler de kan şekeri seviyesini dengede tutmayı sağlıyor. Öğünler arası sürenin artması ve uzun süren açlıklar kişide hipoglisemiye yol açabileceğinden dolayı ara öğünlerin aksatılmaması gerekiyor. Ara öğünlerde; 1 porsiyon meyve + 1 kutu süt, 2 adet grisini + 1 dilim peynir, 1 avuç leblebi + 1 bardak ayran ya da 1 porsiyon meyve + 10 adet kavrulmamış badem seçeneklerinden birinin tüketilmesi öneriliyor.
2- Posalı besinler tüketin
Diyabetik kişiler için posa tüketimi, kan şekerini dengelemesi ve kan kolesterol seviyelerini aşağıya çekmesi bakımından oldukça önem taşıyor. Vücuda daha fazla posa almak için beyaz un yerine tam buğday unundan yapılmış yiyeceklerin tüketilmesi öneriliyor. Meyve suyu yerine taze meyvenin kendisini kabuğuyla birlikte yemek, haftada 2 kez kurubaklagil tüketmek, her öğüne salata eklemek diyabetle başa çıkmada yardımcı oluyor.
3- Yemek pişirme yöntemlerinizi değiştirin
Yemek pişirirken, kızartma veya kavurma yöntemleri yerine haşlama, buğulama veya fırınlama yöntemlerinin tercih edilmesi önem taşıyor. Evde pişen tüm sağlıklı yemekler diyabetli kişiler için oldukça uygun.
4- Tuz tüketimini durdurun
Tuz içeriği yüksek olan turşu, şalgam suyu, salamura gibi konserve yiyecekler ve salam, sosis, sucuk, pastırma gibi şarküteri ürünleri diyabetli kişiler için tehlike oluşturuyor.
5- Şekerden uzak durun
Diyabetli kişilerin şeker ve şeker içeren tüm yiyecek-içeceklerden uzak durması gerekiyor. Şerbetli veya sütlü tatlılara alternatif olarak meyvenin kendi şekerinden yararlanılarak yapılan doğal tatlılar daha uygun görülüyor.
6- Tahıllısını tercih edin
Kan şekeri seviyesini dengede tutmak için beyaz ekmek yerine tam tahıllı ekmek tüketilmesi öneriliyor.