Skolyoz, spinal deformiteler içerisinde en sık karşılaşılan ve ilerleyen evrelerde son derece ciddi duruş bozukluklarına neden olan üç boyutlu bir omurga deformitesidir. Bu deformite omurganın yapısal bozukluğundan kaynaklı olarak ortaya çıkabileceği gibi omurga dışı sebeplere bağlı olarak da gelişebilir. Yapısal olmayan skolyoz genellikle zaman içerisinde kısmen düzelir veya skolyoza neden olan asıl sebep ortadan kalktığında fark edilemez hale gelir. Yapısal skolyoz ise sıklıkla idiyopatik olarak ortaya çıkar ancak nöromüsküler hastalıklar, bağ dokusu bozuklukları, enfeksiyöz veya neoplastik durumlar, nörofibromatozis, dejeneratif ve romatizmal hastalıklar, metabolik bozukluklar ve çeşitli travmatik etkiler de omurgada yapısal eğriliğe yol açabilir.
Skolyoz Neden Olur?
Her 100 sağlıklı çocuktan 2 ila 4’ünde görülen idiyopatik skolyoz hastalığının ortaya çıkış nedeni tam olarak açıklanmış değildir. Ancak hastalığın görülmesi ile ilişkili bazı faktörler şu şekilde sıralanabilir:
-
Omurgadaki yapısal elementlerin işleyişi
-
Nöromusküler yapıların çalışma şekli
-
Posterior kolon disfonksiyonu gibi bazı hastalıkların varlığı
-
Hormonal unsurlar
-
Biyomekanik faktörler
-
Cinsiyet, gelişim özellikleri, genetik yatkınlık gibi doğumsal özellikler
-
D vitamini eksikliği
-
Sağlıksız beslenme alışkanlıkları
-
Sosyoekonomik durum
-
Omurgaya asimetrik yüklenmeyi gerektiren işlerden çalışılması
Skolyoz Belirtileri Nelerdir?
Skolyoz son derece sinsi başlar ve uzun dönem boyunca hiçbir bulgu vermeden ilerleyebilir. Genellikle ağrı görülmez ve olguların büyük çoğunluğu başka nedenlerle çekilen radyografilerde tesadüfen fark edilir. Ancak hamstring kaslarında esneklik kaybı, omurganın bükülme kapasitesinde azalma, karın ve sırt kaslarında zayıflık görülen kişilerde, bazı fiziksel aktiviteler sonucu şiddetli bel ağrısı ortaya çıkabilir. Bununla birlikte omurganın göğüs kafesi ile ilişkisi göz önünde bulundurulduğunda ciddi eğrilik şikayeti olan kişilerde göğüs kompliyansının azalmasına bağlı yüzeysel soluma ve sık solunum yolu enfeksiyonu bulguları görülür. İlerleyen ve tedavi edilmeyen olgular kişide depresif duygu durumu ve çeşitli ruhsal hastalıklara yatkınlığı artırdığı ve 90° üzerindeki omurga eğriliklerinin ani ölüm sendromu ile ilişkili olduğu bilinmelidir.
Skolyoz Tedavisi Nasıl Olur?
İdiyopatik skolyoz tedavisinin ilk adımında erken tanı yer alır. Erken tanı ile özellikle ergenlik döneminde eğriliğin ilerleyişini engellemek, mümkünse omurgayı optimal açıda geriye çevirmek ve bu sayede hem estetik açıdan hem de duruş biçiminde düzelme sağlamak amaçlanır. İleri evre skolyoz tedavilerinin amacı ise öncelikle omurgada ortaya çıkan ağrı şikayetini hafifletmek, eşlik eden fiziksel sorunları iyileştirmek ve solunum fonksiyonunda ortaya çıkan bozulmaları düzeltmektir.