Pangastrit, mide duvarının tamamının iltihaplanmasına bağlı, mide ekşimesi, iştahsızlık ve gaz çıkarma gibi belirtilerle karakterize bir hastalıktır. Kronik gastritin bir türü olan pangastrit, gastritten farklı olarak tüm mide astarını etkiler.
Pangastrit sırasıyla antrumun(midenin alt kısmı) ve fundusun(midenin üst kısmı) hem antral hem de oksintik mukozasını etkiler. Bu da tüm mide zarının etkilenmesi anlamına gelir. Tüm mide zarının etkilenmesi sonucunda ortaya çıkan pangastrit, kronik belirtiler meydana getirebilir. Bu belirtilere örnek olarak sürekli olarak yaşanan mide ekşimesi, iştahsızlık, sık sık gaz çıkarma verilebilir. Bunlar kronik gastritin etkisiyle daha uzun süreli belirtiler olarak kendini gösterir.
Pangastrite neden olabilecek ve tetikleyecek risk faktörleri arasında ise mide enfeksiyonları, ağrı kesici ilaçlar, aşırı alkol tüketimi, otoimmün durumlar ve kronik stres bulunur. Pangastritin oluşmaması adına bu risk faktörlerini önleyici bir yaşam sürmek önemlidir.
Pangastrit kanser midir?
Pangastrit, mide mukozasının tamamının iltihaplanmasıyla karakterize edilen bir sağlık sorunu olup doğrudan bir kanser türü değildir. Ancak, özellikle helicobacter pylori enfeksiyonuna bağlı olarak meydana gelen pangastrit vakalarında, mide kanseri gelişme riski zamanla artabilir.
H. pylori enfeksiyonu, mide mukozasında kronik iltihaplanmaya yol açabilen ve zamanla mide kanserine zemin hazırlayabilen bir problemdir. Bu nedenle, pangastrit tanısı konan bireylerin uygun tedavi ve düzenli tıbbi takip ile mide kanseri riskini azaltmaları çok önemlidir.
Pangastrit Neden Olur?
Kronik gastritin bir türü olan pangastrit, mide astarının tamamen iltihaplanması sonucunda meydana gelir. Buna yol açan faktörler arasında mide enfeksiyonları, otoimmün rahatsızlıklar, ağrı kesici ilaçlar, aşırı alkol tüketimi ve kronik stres yer alır. Bunlar pangastrit oluşumunu tetikleyecek risk unsurlarıdır.
Pangastrit, şu nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir:
Mide enfeksiyonları
Otoimmün rahatsızlıklar
Ağrı kesici ilaçlar
Aşırı alkol tüketimi
Kronik stres
Asit içeriği yüksek besinler
Mide enfeksiyonları
Mide enfeksiyonlarının başında gelen helikobakter pilori enfeksiyonu pangastrit oluşumuna neden olan risk faktörleri arasındadır. Bunun dışında uzun vadede mide ülseri ve daha ciddi sindirim sistemi hastalıklarına da yol açabilir.
Otoimmün durumlar
Otoimmün gastrit, midenin parietal hücrelerinde hasar meydana geldiğinde ortaya çıkar. Otoimmün gastritin ilerlemesi zamanla pangastrite neden olabilir.
Ağrı kesici ilaçlar
Özellikle steroid olmayan antiinflamatuar ağrı kesici ilaçların uzun süreli kullanımı pangastrit için bir risk faktörü olabilir. Sürekli kullanım, mukozal astara ve mide salgılarına zarar verebilir. Bu iki durum ise iltihaplanma nedeni olarak kabul edilir.
Aşırı alkol tüketimi
Aşırı alkol tüketimi sindirim sistemine zarar veren bir durumdur. Öncelikle akut gastrit meydana gelebilir ancak kronik tüketim pangastrite sebebiyet verebilir.
Kronik stres
Stresli dönemler vücutta hormonal değişimleri beraberinde getirir. Örnek olarak asetilkolin ve histamin seviyelerinde değişim yaşanabilir. Bu da mide salgılarında iltihaplanmaya yol açarak kronik gastrit türü olan pangastrite neden olabilir.
Asit içeriği yüksek besinler
Portakal, limon ve bitter çikolata başta olmak üzere asit içeriği yüksek besinlerin tüketimi de zamanla pangastrit için risk ortamı oluşturabilir.
Pangastrit Belirtileri Nelerdir?
Sürekli olarak mide ekşimesi, iştahsızlık, sık sık gaz çıkarma, midede ağrı ve yanma hissi, hazımsızlık, mide bulantısı, kusma ve halsizlik pangastritin yaygın görülebilecek belirtileri arasındadır.
Pangastritin belirtileri şöyle sıralanabilir:
Kronik mide ekşimesi
İştahsızlık
Sık sık gaz çıkarma
Midede ağrı ve yanma hissi
Hazımsızlık
Mide bulantısı ve kusma
Baş ağrısı
Halsizlik
Zaman zaman geğirme
Yukarıda yer alan belirtiler, pangastritin göstergesi sayılabilecek durumlardır. Ancak bunlar tek başına pangastrit değil, başka sağlık sorunlarının da habercisi olabilir. Belirtilerin geçmediği veya artarak devam ettiği durumlarda doktora başvurmayı ihmal etmeyin.
Pangastrit Tanısı
Pangastrit tanısı için öncelikle kişiye fiziksel bir muayene yapılır ve yaşanılan belirtiler ele alınır. Şüphe doğuracak noktalar varsa bazı testler uygulanabilir. Örneğin helikobakter pilori bakterisinin tespit edilebilmesi adına kan veya dışkı testlerine başvurulabilir. Yine dışkı testi kanamanın olup olmadığını ortaya koyar. Anemi için kan testi, sindirim sistemi için ise üst endoskopi gerekebilir.
Pangastrit Tedavisi
Enfeksiyon kaynaklı pangastrit vakalarında amaç enfeksiyonun iyileştirilmesidir. Bunun için de antibiyotik tedavisi gerekebilir. Diğer yandan vitamin eksikliği söz konusu olursa vitamin takviyeleri, mide asidi için asit azaltıcı ilaçlar, mide zarındaki tahriş için diyet değişiklikleri ve ek tedavi yöntemleri uygulanabilir. Bunlar tamamen uzman bir doktor kontrolünde olmalıdır.
Pangastrit tedavisi şu yöntemlere başvurulabilir:
Enfeksiyon için antibiyotik tedavisi
Vitamin desteği
Mide asidini azaltmaya yönelik ilaçlar
Mide zarındaki tahriş için diyet değişiklikleri
Gerekli görülürse ek tedaviler