Sürekli kabızlık, hamilelik ve yanlış tuvalet alışkanlıkları nedeniyle 50 yaş civarındaki her iki kişiden birinde görülen hemoroid (basur), makat (anüs ve rektum) bölgesindeki toplar damarların genişlemesi veya varisi olarak tarif edilir. Yer aldıkları bölgeye göre hemoroid; iç ve dış olarak ikiye ayrılır.
1-Dış hemoroid (basur): Makat bölgesinin en hassas ve ağrıya duyarlı olan bölgesinde yerleşirler. Buradaki damar pıhtılaşırsa aşırı ağrılı bir şişlik oluşturlar. (tromboze hemoroid)
2-İç hemoroid (basur): En sık rastlanan belirtisi ağrısız olarak makattan dışarıya sarkan şişliktir. Çoğunlukla hastalar tarafından dışkılama sonrasında temizlik işlemi sırasında tesadüfen fark edilirler. Bu hemoroid veya basurun dışarıya tam olarak sarkması veya fıtıklaşması ve içeri itilememesi durumunda şiddetli ağrıya neden olabilir.
Hemoroidin gerçek oluşma nedeni bilinmemektedir. Kişinin uzun süre ayakta durması makat bölgesinin toplar damarlarında ciddi basınç yaratarak dışarıya sarkmalarına neden olabilir. 30 yaşın üzerindeki nüfusun % 50’sinden fazlasında hemoroid gelişir. Genellikle hastalar utanma duygusu nedeniyle doktora çok geç başvururlar. Günümüzdeki tedavi yöntemleri ile tedavi çok daha ağrısız ve kolay bir şekil almıştır.
Hemoroid Nedenleri:
- Kronik kabızlık
- Kronik ishal
- Gebelik
- Kalıtım
- Dışkılama sırasında aşırı ıkınma
- Fazla laksatif (dışkı yumuşatıcı) veya lavman kullanımı
- Tuvalette okuma alışkanlığı olması veya uzun süre harcama
- Hemoroidin kesin tanısı muayenenin yanı sıra rektoskopi ve anoskopi ile de konuluyor. Rahatsızlıktan kısa süren, acısız yöntemlerle kurtulmak mümkün. Erken dönemde tedaviye başlamak cerrahi operasyona gerek duyulmadan ilaçla tedaviyi mümkün kılıyor.
Hemoroid Belirtileri:
Ikınma sırasında makattan kan gelmesi, ıkınma sırasında makattan dışarıya sarkma olması, makat bölgesinde kaşıntı hissi, makatta ağrı, makat bölgesinde ele gelen ağrılı şişlik.
Hastalığın başlangıç döneminde sadece kanama yakınması varken, daha sonraki dönemlerde kanamaya dışkılama sırasında makatta oluşan şişlikler eşlik eder. Hemoroid ilerledikçe bu şişlikler artık içeriye girmez hale gelir. Özellikle ilerlemiş olduğu dönemlerde hemoroid memelerinin dışarı çıkmış olması nedeniyle makat devamlı ıslak hale gelir. Makat ıslaklığı nedeniyle kaşıntı da diğer yakınmalara eklenir.
Bir de hemoroidin akut dönem özellikleri vardır. İç hemoroidler dışarıya çıkar, içeriye giremez ve şişer. İçleri kanla dolar. Bu dönemde makatta büyük, şişkin bir kitle oluşur ve bu safha çok ağrılıdır. Hemoroid kanamaları kalın bağırsak kaynaklı kanamalarla karışabileceği için özellikle yaşlı hastalarda kolonoskopi yapılmalıdır.
Ne zaman tedavi olmam gerekir?
Maalesef insanlar hemoroidin şikayetlerini önemsemediklerinden hekime geç gelirler. Dolayısıyla ancak ileri evrede tedavi için yardım isterler. Bu sebeple daha hastalığın başında hemoroid tedavi edilmelidir ki ilerleyip şikâyetler artmasın, ilaçlarla düzelebilecek hastalık ameliyat gerektirmesin.
Ayrıca makatta, şikâyetleri aynı olup teşhis ve tedavileri farklı hastalıklar da mevcuttur. Bu ayırımı yapmak için muhakkak bir hekime görünmek gerekir.
Tedavi ve Ameliyat Yöntemleri:
Öncelikle erken safhada, dışkılama ve beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi ve ilaç ile hemoroidler tedavi edilebilir.
Yine erken safhadaki hemoroidlerde skleroterapi (iğne tedavisi), infrared fotokoagülasyon (lazer), band ligasyon (lastik atma) yöntemleri ile tedavi edilebilir. 3. ve 4. derece hemoroidlerde tedavi cerrahidir. Hastanemizde band ligasyon ve Milligan-Morgan usulü cerrahi müdahaleler yapılmaktadır